Serwisy partnerskie:
Close icon
Serwisy partnerskie

Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 23: Filtry dolnoprzepustowe

Article Image
Filtry dolnoprzepustowe są bardzo użytecznymi obwodami, ponieważ są przydatne w zwalczaniu jednej z największych bolączek elektroniki: szumów.
1. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 1: Od mikroprocesorów do mikrokontrolerów 2. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 2: Układy scalone 3. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 3: Tranzystory 4. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 4: Półprzewodniki mocy 5. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 5: Diody elektroluminescencyjne (Light Emitting Diodes) 6. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 6: Transoptory 7. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 7: Monochromatyczne wyświetlacze LCD 8. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 8: Mikrofony 9. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 9: Źródła prądowe 10. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 10: Wszystko o kondensatorach 11. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 11: Ujemne sprzężenie zwrotne i historia wzmacniaczy operacyjnych 12. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 12: Tranzystory MOSFET 13. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 13: Elementy o nieliniowej rezystancji 14. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 15: Obwody mostkowe 15. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 16: Wzmacniacze jedno- i dwutranzystorowe 16. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 17: Generatory sygnału na wzmacniaczach operacyjnych 17. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 18: Czujniki Halla 18. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 19: Czujniki ciśnienia 19. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 20: Oscylatory 20. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 21: Czujniki temperatury 21. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 22: Konwersja analogowo-cyfrowa 22. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 23: Filtry dolnoprzepustowe 23. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 25: Tranzystory IGBT
Rozwiń cały spis treści Zwiń spis treści

Podstawowa zasada działania filtra dolnoprzepustowego

Tłumienie szumu. Zarówno w elektronice analogowej, jak i cyfrowej, szum jest jednym z głównych sygnałów zakłócających, z którymi ma do czynienia inżynier elektronik. Na poniższym rysunku przedstawiono na przykład, co się dzieje, gdy napięcie analogowe konwertuje się do postaci cyfrowej, przechowuje je w pamięci, a następnie konwertuje z powrotem na napięcie analogowe. Przetwornik cyfrowo-analogowy, który odtwarza to napięcie analogowe, z definicji zapewnia „przybliżenie krokowe” oryginalnego napięcia analogowego. Te niewielkie skoki sygnału objawiają się w postaci irytującego „szumu cyfrowego”, zwanego również „szumem kwantyzacji”. Szum ten można usunąć z odzyskanego sygnału analogowego za pomocą filtra dolnoprzepustowego.

Podczas odtwarzania starych płyt winylowych można również dobrze się bawić z filtrem dolnoprzepustowym, który w mniejszym lub większym stopniu eliminuje szumy obecne często w  starych nagraniach.

Jak działa filtr dolnoprzepustowy. Wszystkie analogowe filtry dolnoprzepustowe działają na tej samej zasadzie. Filtry te składają się z kombinacji rezystorów i kondensatorów (filtry mogą też zawierać elementy indukcyjne, cewki lub dławiki – przyp. tłum.). Kondensatory mają impedancję (rezystancję napięcia przemiennego), która zależy od częstotliwości sygnału. Dla częstotliwości 0 Hz, tj. dla napięcia stałego, kondensatory mają nieskończenie wysoką impedancję. Dla nieskończenie wysokiej częstotliwości komponenty te mają impedancję 0 Ω. Dzięki tej właściwości można nadać filtrowi pożądane właściwości zależne od częstotliwości.

Filtr pierwszego rzędu bez wzmocnienia. Podstawowy schemat dolnoprzepustowego filtra pierwszego rzędu bez wzmocnienia przedstawiono na poniższym rysunku. Obwód składa się z pasywnej sieci RC R1-C1, zakończonej wzmacniaczem operacyjnym włączonym jako wtórnik napięciowy. Wzmocnienie napięciowe w paśmie przepustowym filtra wynosi 1.

Następnie filtr będzie tłumił o 6 dB/oktawę. Krzywa charakterystyki amplitudowej wygląda zatem tak, jak pokazano na rysunku po prawej stronie. Przy częstotliwości odcięcia f0 Hz tłumienie wynosi 3 dB.

Działanie. Działanie obwodu jest łatwe do wyjaśnienia. Przy niskich częstotliwościach kondensator ma bardzo wysoką impedancję i można go pominąć. Obwód działa wtedy jako wzmacniacz buforowy. Wraz ze wzrostem częstotliwości w grę wchodzi impedancja kondensatora. Powstaje dzielnik napięcia, utworzony przez stałą impedancję rezystora i zmienną impedancję kondensatora. Wraz ze wzrostem częstotliwości coraz większa część napięcia wejściowego będzie odkładać się na rezystorze, a coraz mniejsza na kondensatorze. Obwód będzie zatem selektywnie tłumił częstotliwość.

Oczywiście taki filtr nie ma dobrych parametrów i nie będzie zbyt często używany w praktyce.

Autor się myli gdyż proste, pasywne filtry RC i LC spotyka się bardzo często w najróżniejszych obwodach. Czasami powstają zupełnie przypadkowo, na przykład z pojemności pasożytniczych tranzystora i rezystancji wypadkowej rezystorów wokół niego, co w efekcie ogranicza od góry pasmo przenoszenia obwodu. Przyp. tłum.

Aby przeczytać ten artykuł kup e-wydanie
Kup teraz
1. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 1: Od mikroprocesorów do mikrokontrolerów 2. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 2: Układy scalone 3. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 3: Tranzystory 4. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 4: Półprzewodniki mocy 5. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 5: Diody elektroluminescencyjne (Light Emitting Diodes) 6. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 6: Transoptory 7. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 7: Monochromatyczne wyświetlacze LCD 8. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 8: Mikrofony 9. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 9: Źródła prądowe 10. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 10: Wszystko o kondensatorach 11. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 11: Ujemne sprzężenie zwrotne i historia wzmacniaczy operacyjnych 12. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 12: Tranzystory MOSFET 13. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 13: Elementy o nieliniowej rezystancji 14. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 15: Obwody mostkowe 15. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 16: Wzmacniacze jedno- i dwutranzystorowe 16. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 17: Generatory sygnału na wzmacniaczach operacyjnych 17. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 18: Czujniki Halla 18. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 19: Czujniki ciśnienia 19. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 20: Oscylatory 20. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 21: Czujniki temperatury 21. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 22: Konwersja analogowo-cyfrowa 22. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 23: Filtry dolnoprzepustowe 23. Edukacja w EdW dla szkół i uczelni - wykład 25: Tranzystory IGBT
Rozwiń cały spis treści Zwiń spis treści
Firma:
Tematyka materiału: Filtry dolnoprzepustowe, szum, tłumienie szumu, kombinacja rezystorów i kondensatorów, Jak działa filtr dolnoprzepustowy, Filtr pierwszego rzędu bez wzmocnienia, Filtr pierwszego rzędu ze wzmocnieniem, Częstotliwość odcięcia f0, Filtry dolnoprzepustowe drugiego rzędu, Filtr drugiego rzędu bez wzmocnienia, Współczynnik dobroci Q, Filtr drugiego rzędu ze wzmocnieniem, Filtr MFB, Zastosowanie filtra dolnoprzepustowego drugiego rzędu, Filtr szumów dla płyt winylowych, Filtry wyższego rzędu, Kaskadowanie omawianych obwodów, Filtr trzeciego rzędu, Filtr piątego rzędu, Obliczanie filtrów dolnoprzepustowych za pomocą FilterLab 2.0
AUTOR
Źródło
Elektronika dla Wszystkich październik 2024
Udostępnij
Zobacz wszystkie quizy
Quiz weekendowy
Czujniki temperatury
1/10 Temperatura to
Oceń najnowsze wydanie EdW
Wypełnij ankietę i odbierz prezent
W tym numerze znajdziesz źródłową wersję artykułu publikowanego obok
Elektronika dla Wszystkich
październik 2024
Elektronika dla Wszystkich
Przejrzyj i kup
UK Logo
Elektronika dla Wszystkich
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS
najnowsze e-wydanie magazynu "Elektronika dla Wszystkich"