Przełączniki to elementy elektromechaniczne, które łączą, przerywają lub zmieniają kierunek przepływu prądu w obwodzie elektrycznym na drodze zbliżania i oddzielania od siebie powierzchni dwóch (lub więcej) metalicznych styków. Choć przełącznik może być jednym z ostatnich elementów dobieranych w aplikacji, to wybór odpowiedniego modelu z szerokiej oferty rynkowej stanowi istotną część projektowania każdego urządzenia elektronicznego.
Jak dobrać przełącznik?
Odpowiedź na to pytanie jest bardzo złożona, gdyż najczęściej decyzja projektanta okazuje się kompromisem pomiędzy wieloma wymaganiami. Przyjrzyjmy się po kolei, jakie obszary należy rozważyć podczas wybierania przełącznika do urządzenia elektronicznego.
- Po pierwsze, należy rozważyć potrzeby użytkownika końcowego, uwzględniając czynniki takie, jak oświetlenie w miejscu użytkowania urządzenia, wymaganą informację zwrotną oraz konieczność umieszczenia etykiety czy innego oznaczenia, informującego o roli danego przełącznika.
- Następnie należy zapoznać się i zebrać wszystkie wymagania czysto inżynieryjne: maksymalne i typowe obciążenia, napięcie pracy, materiał styków, konieczność pracy chwilowej czy z podtrzymaniem itp. Ponadto należy zidentyfikować sposób podłączenia elektrycznego (lutowane, zaciskane, montowane na PCB) oraz montażu przełącznika, np. w obudowie.
- Po trzecie, należy zadbać o zgodność naszego elementu z określonymi normami: trzeba uwzględnić wymagania RoHS i inne standardy branżowe, jakie obejmują nasze urządzenie - szczególnie jeśli są one bardziej wymagające (jak np. dla urządzeń medycznych czy zabezpieczeń przemysłowych).
- Po czwarte, po upewnieniu się o zgodności z obowiązującymi przepisami, należy określić rodzaj akcji mechanicznej przełącznika. Czy nasza aplikacja wymaga aktuatora w postaci przycisku, pokrętła, kołyski, hebelka, etc.? Może dany system wymaga, aby ten element zabezpieczony był za pomocą klucza lub kłódki itp?
- Finalnie, wybrany przełącznik musi być niezawodny i wystarczająco wytrzymały do pracy w danej aplikacji. Pojęcia te są bardzo ogólne, dlatego na tym etapie należy je sprecyzować w sposób charakterystyczny dla określonego zastosowania. Podstawowym parametrem dla większości przełączników jest liczba cykli pracy, które w swoim życiu może taki element zaoferować, zanim narażony będzie na uszkodzenie. Inne czynniki, jakie są istotne dla jego niezawodności i wytrzymałości, to m.in. odporność na kurz czy wilgoć, zmiany temperatury, czynniki chemiczne, oblodzenie, wibracje czy też uszkodzenia mechaniczne.
Poprzez staranne ocenianie i dobór przełączników na podstawie omówionych czynników projektanci mogą być pewni, że wybiorą najlepszy element do danej aplikacji. Oczywiście na tym nie koniec, gdyż elementy te, szczególnie przy produkcji seryjnej, są też oceniane w innych, mniej „elektronicznych” kategoriach, jak cena jednostkowa, dostępność, a także łatwość montażu w układzie elektronicznym oraz w obudowie - te ostatnie czynniki rzutują na finalną cenę urządzenia.
Potrzeby użytkownika
Jedną z pierwszych rzeczy, o których musi pomyśleć projektant, wybierając przełącznik, są potrzeby użytkownika końcowego. Nie jest to trywialne i stanowi część większego działu, nazywanego często UX od User eXperience (ang. doświadczenie użytkownika), co często jest używane wymiennie z użytecznością lub inżynierią użyteczności, aczkolwiek terminy te znaczą co innego. Inżynieria użyteczności skupia się na łatwości nauki obsługi sprzętu czy sprawności i intuicyjnej poprawności korzystania z niego. UX to szerszy koncept, który analizuje całą koncepcję interakcji z człowiekiem, zanim w ogóle dotknie on np. przełącznika. W analizie doświadczeń użytkownika istotniejsze jest skupienie się na jego percepcji całej interakcji, a nie rozważanie pojedynczych akcji.