Najpierw drobna uwaga terminologiczna. Nie należy mylić dwóch rodzajów sprzęgaczy - przenoszących sygnał elektryczny lub optyczny. W terminologii angielskiej optical coupler lub optocoupler to sprzęgacz transmitujący sygnał elektryczny z wykorzystaniem światła jako medium, tj. przetwarzający sygnał elektryczny w świetlny i po transmisji światła odtwarzający sygnał elektryczny. W polskiej terminologii taki element nazywamy transoptorem lub optoizolatorem, natomiast termin sprzęgacz optyczny oznacza element sieci światłowodowych służący do dzielenia lub łączenia sygnałów świetlnych przesyłanych światłowodami. Taki komponent to w terminologii angielskiej Fiber Optic Coupler.
Przełączanie napięcia sieciowego za pomocą standardowego transoptora
Przełączanie obciążeń sieciowych za pomocą zwykłego transoptora nie jest takie proste. Fototranzystor ma normalną charakterystykę tranzystorową i nie można po prostu podłączyć tego elementu do napięcia sieciowego. Poniższy schemat pokazuje technicznie najbardziej logiczne, ale i najdroższe rozwiązanie. Fototranzystor w transoptorze (lewa strona schematu) jest zasilany z własnego zasilacza (prawa strona schematu). Nie wolno używać tego zasilacza do niczego innego, ponieważ dostarczane przez niego napięcie stałe jest bezpośrednio połączone z napięciem sieciowym. Napięcie na rezystancji emitera fototranzystora jest zamieniane na prąd przez wtórnik emiterowy T1. Napięcie z emitera tranzystora T1 steruje bramką triaka poprzez rezystor R3. Triak jest połączony szeregowo z obciążeniem do sieci prądu zmiennego 230 V. Triak włącza się w momencie, gdy fototranzystor zaczyna przewodzić, a więc w chwili, gdy przez diodę LED transoptora przepływa prąd. Oczywiście triak pozostaje włączony do następnego przejścia przez zero napięcia sieciowego po zaniku impulsu sterującego.
Alternatywny układ ze standardowym transoptorem
Omawiany układ ma zasadniczą wadę - wymaga własnego transformatora i zasilania. Dlatego szukano rozwiązań, w których można zrezygnować z tych drogich i dużych elementów. Na schemacie poniżej przedstawiono prosty układ alternatywny. Napięcie sieciowe jest doprowadzane przez mostek prostowniczy do dzielnika rezystorowego R1-R2. Dzięki temu wyprostowane napięcie 230 V AC zostaje zredukowane do około 20 V. Gdy dioda LED transoptora zostanie wysterowana, fototranzystor zacznie przewodzić. W efekcie prąd emitera płynie do bramki tyrystora D1 i włącza ten element. Nie należy teraz używać triaka, ponieważ napięcie zmienne jest prostowane. Po włączeniu tyrystor zwiera mostek, przez co obciążenie jest podłączone bezpośrednio do napięcia sieciowego przez mostek. Dla obciążenia nie ma to znaczenia, ponieważ prąd przepływa przez mostek w dwóch kierunkach. Jest ono zatem nadal zasilane prądem zmiennym.