W ofercie TME znaleźć można wiele rozwiązań z dziedziny ergonomicznego oświetlenia, w tym także produkty jednego z wiodących producentów asortymentu taśm LED – iPixel. Produkty tej marki odznaczają się zróżnicowanymi parametrami i kompatybilnością z najpopularniejszymi metodami sterowania; pełną ich listę znajdziemy w odpowiedniej sekcji katalogu tutaj.
Jednokolorowe taśmy LED mają bardzo wiele zastosowań– od oświetlania pomieszczeń po tworzenie źródła światła akcentującego charakter pomieszczenia i podświetlanie dużych powierzchni. Produkty iPixel są wyposażone w diody o kącie emisji światła 120° umieszczone na taśmie o szerokości 8 mm lub 10 mm z gęstością 30, 60 lub 120 sztuk na metr długości taśmy. Dostępne są modele zasilane napięciem 5 V, 12 V lub 24 V o mocy od 7,2 W/m do 24 W/m.
W ofercie znajdziemy się warianty o temperaturze barwowej od 2800K (bardzo ciepłej) do 10000K (tzw. „zimna” barwa pozwalająca uzyskać efekty zbliżone do światła dziennego). Pośród oferowanych modeli dostępne są taśmy, których obwód i elementy elektroniczne zatopiono w elastycznym żelu lub zabezpieczono koszulką, dzięki czemu legitymują się klasą IP64 oraz IP65. Pozwala to na stosowanie ich w trudnych warunkach środowiskowych i atmosferycznych, charakteryzujących się podwyższoną wilgotnością powietrza. Dopuszczalna temperatura otoczenia dla wszystkich produktów sięga od -40°C do 50°C. Tego typu taśmę przedstawia Ilustracja 1.
Szczegółowy asortyment i parametry tych taśm znajdziemy tutaj.
W asortymencie iPixel znajdziemy również taśmy typu „neon”. Modele te mogą być ciasno zaginane dookoła osi równoległej do kąta świecenia, dzięki czemu umożliwiają tworzenie linii krzywych i kształtów przypominających klasyczne neony (stąd nazwa). Pozwalają na tworzenie rozmaitych kształtów, oświetlenia reklamowego, znakującego itp. Są przy tym wysoce odporne na czynniki środowiskowe (klasa IP65 i IP67). Odznaczają się wszystkimi zaletami oświetlenia opartego na diodach elektroluminescencyjnych: niskim zużyciem energii (od 8 W/m do 19,2 W/m), zróżnicowaną szerokością (6 mm, 10 mm, 12 mm, 13 mm i 15 mm) oraz stosunkowo dużą jasnością w przypadku taśm o barwie białej nawet 215 lm/m. Ich dodatkową zaletą jest to, że dzięki swojej budowie tworzą jednorodną linię nawet przy rzadszym rozmieszczeniu modułów LED. Dodatkową zaletą rozpraszającego emitowane światło silikonu jest jego odporność mechaniczna, odporność na promieniowanie UV oraz czynniki korozyjne. Przedstawiciela tej kategorii taśm przedstawia Ilustracja 2.
Taśmy typu „neon” występują w wersjach emitujących światło barwy białej (od 2500K do 9000K), a także czerwonej, fioletowej, niebieskiej (w tym tzw. Ice blue), różowej, zielonej i złotej. Dostępne są także warianty programowalne. Szczegółowy asortyment waz z parametrami tych taśm znajdziemy tutaj.
COB, czyli chip on board, to metoda montażu LED (i innych elementów elektronicznych) bezpośrednio na podłożu, bez uprzedniego umieszczania ich w obudowie SMD. Na powierzchni taśmy umieszcza się struktury LED (w tej technologii można je umieścić bardzo gęsto) i zalewa się je paskiem fluorescencyjnego fosforu. Struktury LED emitują promieniowanie niebieskie, które pobudza fosfor do wytwarzania światła białego cała objętością, dzięki czemu eliminuje się niepożądany kontrast między jaśniejszymi punktami a ciemniejszymi odcinkami. Taka technologia produkcji umożliwia bardzo gęste rozmieszczenie LED-ów (480 szt./m w przypadku taśm jednokolorowych), a co za tym idzie – uzyskanie wysokiej jasności (1100 lm/m), szerokiego kąta oświetlenia (pełne 180°) przy zachowaniu kompaktowych rozmiarów i wysokiej elastyczności. Takie taśmy z oferty iPixel wymagają zasilania napięciem 24 V i mają moc 10 W lub 16 W na metr.
Dzięki swoim parametrom mogą zastąpić żarówki i świetlówki w roli podstawowego źródła światła we wnętrzach, a także służyć do produkcji lamp i żyrandoli. Podobnie jak większość prezentowanych taśm, również i te modele posiadają pasek samoprzylepny ułatwiający mocowanie oświetlenia w obudowach (zazwyczaj profilach) lub do innych gładkich powierzchni. Trzeba pamiętać, że miejsce instalacji powinno zapewniać efektywne odprowadzanie ciepła – ze względu na swoją budowę i wysoką moc, taśmy oparte na technologii COB nagrzewają się mocniej od innych modeli. Taśmę wykonaną w tej technologii przedstawia Ilustracja 3.
Szczegółowy asortyment i dane taśm wykonanych w technologii COB znajdziemy tutaj.
Osobną gałąź produktów stanowią taśmy z diodami programowalnymi (RGB i RGBW), których barwę można kontrolować za pomocą określonych sygnałów.
W przypadku tzw. „oświetlenia efektowego” lub sygnalizacyjnego wykorzystuje się diody LED w konfiguracji RGB (czerwonej, zielonej, niebieskiej), jak przedstawiona na Ilustracji 4 taśma LED.
Pożądany kolor uzyskuje się, dobierając proporcję jasności poszczególnych elementów zestawu (zazwyczaj poprzez zasilanie poszczególnych kanałów barwnych impulsami o różnej szerokości, czyli metodą PWM). Taśmy RGB posiadają cztery piny (GND, R, G, B), dzięki czemu możliwa jest precyzyjna regulacja barwy całego łańcucha, a także jej płynna lub nagła zmiana. Niestety, produkty LED RGB z nie nadają się do tworzenia oświetlenia zasadniczego. Ich ulepszoną wersję stanowią taśmy LED RGBW, które oprócz trzech emiterów barwnych zawierają diodę wytwarzającą światło białe. Dzięki takiej konfiguracji możliwe jest skonstruowanie instalacji przyjaznej dla ludzkiego oka, a przy tym pozwalającej na szeroki zakres regulacji kolorystycznej i intensywnościowej.
Szczegółowy asortyment i parametry tych taśm znajdziemy tutaj.
W przypadku wyżej opisanych taśm wielobarwnych, wszystkie diody LED (należące do danego kanału) przyjmują tę samą barwę na całej długości taśmy. Emitowany kolor jest bezpośrednio uzależniony od zasilania (szerokość impulsów) podanego na piny wejściowe. Taśmy programowalne pozwalają na indywidualną nastawę poszczególnych diod LED lub ich pakietów. Jest to możliwe, ponieważ każdy moduł na taśmie składa się z układu scalonego (drivera i generatora sygnału PWM) oraz struktur emitujących światło. Wygląd takiej taśmy przedstawia Ilustracja 5.
Kartę katalogową adresowalnej taśmy LED RGBW znajdziemy w materiałach dodatkowych do tego artykułu. Tego typu taśmy pozwalają na budowę nie tylko efektownej iluminacji, wspomagania systemów kina domowego (tzw. ambient lighting), ale również ekranów i profesjonalnego oświetlenia fotograficznego i filmowego. Przykład ich zastosowania przedstawiono w materiale wideo.
Szczegółowy asortyment i parametry tych taśm znajdziemy tutaj. Taśmy programowalne dostępne są w szerokościach od 4 mm do 20 mm i zależnie od modelu wymagają zasilania 5 V, 12 V lub 24 V . Tak samo jak w przypadku „zwykłej” taśmy LED, te produkty również mają budowę „segmentową”; segmenty mogą być obcinane lub domontowywane w celu regulacji długości łańcucha. W wybranych wariantach diody LED zostały umieszczone z gęstością nawet 144 szt./mb, co pozwala uzyskać złudzenie płynnego ruchu między „pikselami”.
Sterowanie kolorem diod w taśmach programowalnych odbywa się, zależnie od modelu, za pośrednictwem komunikacji synchronicznej lub asynchronicznej . Kolor sterowany jest przez pochodzący z kontrolera sygnał PWM. Poszczególne moduły nie są „statycznie” adresowalne – dane transmituje się do pierwszego odbiornika na taśmie, podczas gdy jego nastawa przekazywana jest kaskadowo do kolejnego kontrolera (itd. w górę taśmy). Zestawienie określające podstawowe parametry każdego z wykorzystanych w asortymencie iPixel protokołów znajduje się w tabeli 1.
W roli sterownika może zostać zastosowane np. Arduino, moduł ESP32 czy komputer Raspberry Pi. Użyte w produktach iPixel kontrolery cieszą się dużą popularnością, na platformie GitHub znajdują się liczne, kompleksowe biblioteki ułatwiające kontrolę taśm RGB i RGBW (a także dedykowane biblioteki efektowe). Bez problemu znajdziemy też gotowe oprogramowanie współpracujące w ESP32 jako sterownikiem, które pozwoli bezprzewodowo sterować taśmami LED w takt muzyki, co w kontekście zbliżających się Świąt i możliwości stworzenia unikalnych „lampek choinkowych” jest naprawdę kuszącą możliwością.