Poszukując przekaźników dopasowanych do danej aplikacji - niezależnie czy będzie to rozległa instalacja, czy pojedynczy projekt - zawsze należy pamiętać o tym, że przekaźnik jest elementem poddawanym bardzo dużym obciążeniom, a także nagłym skokom napięcia i natężenia. Mając na względzie żywotność całego urządzenia, warto zwrócić się w stronę producentów dostarczających rozwiązania sprawdzone i wykonywane według wysokich standardów. Do takich dostawców należy firma Relpol, która od kilkudziesięciu lat specjalizuje się w projektowaniu i wytwarzaniu elementów elektromechanicznych. Odznaczają się one nie tylko jakością, ale również konkurencyjnymi cenami.
Przekaźniki elektromagnetyczne
W pierwszej kolejności prześledźmy ofertę przekaźników klasycznych, wyposażonych w styki poruszane elektromagnesem. Podstawowy podział tej oferty polega na rozróżnieniu artykułów przeznaczonych dla przemysłu oraz miniaturowych spotykanych w obwodach sterowniczych. Relpol, oprócz samych przekaźników, dostarcza także akcesoria do nich - np. podstawki do montażu na szynie DIN czy moduły przeciwprzepięciowe.
Przekaźniki przemysłowe
W katalogu TME popularność zyskały przemysłowe przekaźniki Relpol. Są to elementy o konfiguracjach styków DPDT (seria R2N), 3PDT (R3N) oraz 4PDT (R4N) przeznaczone do montażu w podstawce (gnieździe wtykowym). Produkty przeznacza się do sterowania typowymi obciążeniami sieciowymi (250 V AC) w zakresie od 6 A do 12 A (prąd maksymalny nawet 24 A), a także napięciem stałym 24 V DC w tym samym przedziale natężeń (zależnym od modelu). Łącząc kilka par styków, produkty R4N można zastosować do zamykania obwodów 440 V AC. Elementy umieszczono w półprzezroczystych korpusach, co ułatwia ich inspekcję podczas rutynowej konserwacji lub diagnozowania awarii (fotografia 1).
Dodatkowo przekaźniki wyposażono w przycisk testujący (dźwignia na szczycie korpusu), który umożliwia blokowanie styków. Dostępne są modele sterowane napięciami od 6 V DC i 12 V AC do 220 V DC i 230 V AC, czyli mogą pracować niemal w każdym typowym obwodzie sterowniczym. Pobór mocy przez cewkę wynosi 0,9 W lub 1,6 VA.
Przekaźniki miniaturowe
Miniaturowe przekaźniki Relpol (fotografia 2) to komponenty produkowane do typowych zastosowań w sterownikach, urządzeniach AGD, automatyce przemysłowej oraz architektonicznej (oświetlenie, drzwi samoczynne, domofony). Na tle wielu popularnych marek odznaczają się konkurencyjną ceną i jakością. Podobnie jak w przypadku oferty dla przemysłu, również w tej kategorii klienci znajdą elementy w szerokim zakresie parametrów i funkcjonalności. Przekaźniki mają styki w konfiguracjach DPDT, SPDT oraz DPST, SPST w wariancie normalnie otwartym. Nominalne napięcie cewek wynosi od 3 V do 110 V dla DC oraz od 12 V do 230 V AC, pokrywając się z charakterystyką niemal każdego standardowego projektu.
Większość modeli odznacza się klasą szczelności na poziomie IP67, tj. została w pełni zabezpieczona przed pyłami i penetracją przez wodę (i inne niekorozyjne ciecze). Maksymalny prąd styków sięga nawet 24 A, a ich obciążalność 16 A przy 250 V AC i 24 V DC. Warto też zwrócić uwagę, że elementy przystosowano do pracy w temperaturach od -40°C do 85°C.
Przekaźniki interfejsowe
Przekaźnik interfejsowy to urządzenie modułowe składające się z czterech elementów. Podstawowym jest przekaźnik elektromagnetyczny np. serii RM84. Drugi element to korpus przystosowany do montażu na szynie DIN (35 mm), z gniazdem do osadzenia przekaźnika (standard GZP80) i zaciskami śrubowymi podłączonymi do jego wyprowadzeń. Do korpusu dołączana jest dźwignia dociskająca przekaźnik, która jednocześnie przyspiesza jego wymianę (fotografia 3).
Przekaźnik interfejsowy pozwala w łatwy sposób włączyć standardowe przekaźniki elektromagnetyczne w obwody sieciowe. Jest to funkcjonalność pożądana w wielu rodzajach instalacji - przede wszystkim aplikacjach z zakresu pośredniego sterowania oraz automatyzacji (do których należy zaliczyć systemy alarmowe). Istotną cechą modułów jest ich kompatybilność z takimi akcesoriami, jak złącza grzebieniowe.
Akcesoria
Relpol oferuje szereg akcesoriów do przekaźników. W katalogu TME to przede wszystkim elementy składające się na przekaźniki interfejsowe - dźwignie oraz podstawki do montażu na szynie DIN (z terminalami do osadzenia przekaźników miniaturowych). W tej kategorii znalazły się także gniazda przekaźników do montażu na płytce PCB (THT). Wykonane z ich użyciem obwody mogą być łatwo serwisowane przez szybką wymianę elementu przełączającego.
Moduły SSR
Skrót SSR oznacza Solid State Relay. Moduły SSR to przekaźniki półprzewodnikowe. W komponentach tego rodzaju elementy elektromechaniczne zastąpiono komponentami półprzewodnikowymi dużej mocy, co pozwala uzyskać: szybki czas reakcji, bezgłośną pracę oraz znakomite parametry elektryczne.
Półprzewodnikowe przekaźniki jednofazowe
Moduły SSR Relpol dzielą się na jednofazowe i trójfazowe. Jednofazowe, takie jak pokazano na fotografii 4, mogą pracować z prądami od 10 A do 80 A. Występują w wariantach bezzwłocznych oraz załączanych w zerze (co przekłada się na niższą emisję zakłóceń i żywotność obciążeń indukcyjnych). Minimalne napięcie przełączane dla tych modułów to 24 V (i może sięgać nawet 660 V AC). Napięcie sterujące, w zależności od modelu, może pochodzić ze źródła DC lub AC. W przypadku prądu stałego obsługiwane są wartości od 4 V, co odpowiada parametrom wielu sterowników bazujących na mikrokontrolerach (duża część z nich operuje na napięciach 5 V). Modele przystosowane do prądu zmiennego są załączane po przyłożeniu napięcia od 90 V do 280 V AC. Przekaźniki serii RSR72 obudowano radiatorami, które służą odprowadzaniu ciepła i poprawia charakterystykę termiczną elementów (praca w temperaturach -30...80°C).
Półprzewodnikowe przekaźniki trójfazowe
Przekaźniki SSR trójfazowe pozwalają na obsługę dużych obciążeń (nawet 660 V AC i 80 A) - silników, pieców i innych elementów przemysłowych. Podobnie jak elementy jednofazowe sterowanie nimi może się odbywać za pomocą napięć od 4 V do 32 V DC oraz od 90 V do 280 V AC. Obwód sterujący jest izolowany optycznie. Korpus modułu zamyka się w rozmiarze 78×105×38 mm. Również w tej grupie produktów dostępne są przekaźniki załączane w zerze. Produkty mają kontrolkę LED sygnalizującą zadziałanie (fotografia 5).