Spośród wszystkich fal radiowych, FM jest najbardziej popularna. Modulacja częstotliwości jest szeroko stosowana w radiofonii FM. Jest również wykorzystywana w telemetrii, radarach, poszukiwaniach sejsmicznych, monitorowaniu noworodków pod kątem napadów drgawek poprzez EEG, dwukierunkowych systemach komunikacji radiowej, syntezie muzyki, systemach nagrywania na taśmach magnetycznych i niektórych systemach transmisji wideo. Zaletą modulacji częstotliwości jest to, że ma większy stosunek sygnału do szumu, a zatem odrzuca zakłócenia częstotliwości radiowych lepiej niż równej mocy sygnał z modulacją amplitudy (AM).
Zakresy częstotliwości FM
Modulacja częstotliwości jest używana w audycjach radiowych w zakresie częstotliwości VHF 88-108 MHz. Ten zakres pasma jest oznaczony jako FM na skali pasm odbiorników radiowych, a urządzenia, które są w stanie odbierać takie sygnały, są nazywane odbiornikami FM.
Nadajnik radiowy FM posiada kanał o szerokości 200 kHz. Maksymalna częstotliwość dźwięku nadawanego w FM wynosi 15 kHz w porównaniu do 4,5 kHz w AM. Dzięki temu w FM można przenosić znacznie większy zakres częstotliwości, a co za tym idzie jakość transmisji FM jest znacznie wyższa niż transmisji AM. Poniżej przedstawiony jest układ elektroniczny odbiornika FM wraz z jego pełnym objaśnieniem.
Objaśnienie obwodu odbiornika FM
Oto prosty odbiornik FM z minimalną ilością elementów do lokalnego odbioru FM. Tranzystor BF495 (T2), wraz z rezystorem 10 k (R1), cewką L, kondensatorem zmiennym 22 pF (VC) i wewnętrznymi pojemnościami tranzystora BF494 (T1), składa się na oscylator Colpittsa.
Częstotliwość rezonansowa tego oscylatora ustawiana jest trymerem VC na częstotliwość stacji nadawczej którą chcemy słuchać. Oznacza to, że musi on być dostrojony pomiędzy 88 a 108 MHz. Sygnał informacyjny wykorzystywany w nadajniku do wykonania modulacji jest wyodrębniony na rezystorze R1 i doprowadzony do wzmacniacza audio przez kondensator sprzęgający 220 nF (C1).
Powinieneś być w stanie zmienić pojemność kondensatora zmiennego z kilku pikofaradów do około 20 pF. Tak więc, trymer 22 pF jest dobrym wyborem do użycia jako VC w tym układzie. Jest on łatwo dostępny na rynku.
Jeśli używasz innego kondensatora, który ma większą pojemność i nie jesteś w stanie odbierać pełnego pasma FM (88-108 MHz), spróbuj zmienić wartość VC. Jego pojemność jest do ustalenia doświadczalnie.
Cewka samonośna (powietrzna) L ma cztery zwoje z drutu miedzianego emaliowanego 22SWG, z rdzeniem powietrznym o średnicy wewnętrznej 4 mm. Może ona zostać skonstruowana na dowolnym cylindrycznym przedmiocie, takim jak ołówek czy długopis, o średnicy 4 mm. Po osiągnięciu wymaganej liczby zwojów cewkę zdejmuje się z cylindra i nieco rozciąga, tak aby zwoje nie stykały się ze sobą.
Kondensatory C3 (100 nF) i C10 (100 µF, 25 V), wraz z R3 (1 k), tworzą filtr pasmowo-przepustowy dla bardzo niskich częstotliwości, który służy do oddzielenia sygnału o niskiej częstotliwości od sygnału o wysokiej częstotliwości w odbiorniku.
Wykonanie anteny wymaga dobrego pomysłu.
Możesz użyć anteny teleskopowej dowolnego nieużywanego urządzenia. Jednak dobry odbiór można również uzyskać za pomocą kawałka odizolowanego drutu miedzianego o długości około 60 cm. Optymalna długość drutu miedzianego może być znaleziona doświadczalnie.
Wydajność tego małego odbiornika zależy od kilku czynników, takich jak jakość i obroty cewki L, typ anteny i odległość od nadajnika FM.
Układ scalony LM386 jest wzmacniaczem mocy audio przeznaczonym do stosowania w niskonapięciowych urządzeniach konsumenckich. Dostarcza on od 1 do 2 watów, co wystarcza do wysterowania dowolnego głośnika o niewielkich rozmiarach. Regulator głośności (VR) 22 k jest potencjometrem logarytmicznym, który jest podłączony do pinu 3, a wzmocnione wyjście jest uzyskiwane na pinie 5 układu scalonego LM386. Odbiornik może być zasilany z baterii 6-9 V.
Ten artykuł został opublikowany w czerwcu 2003 i został ostatnio zaktualizowany 16 lipca 2021.