Serwisy partnerskie:
Close icon
Serwisy partnerskie

Czy Doppler był gigantem?

Article Image
Wszyscy znamy zapewne słowa Newtona, który skromnie powiedział o sobie: „mój wzrok sięgnął dalej, gdyż stanąłem na ramionach gigantów”. Każdy odkrywca nowych praw fizyki mógłby tak o sobie powiedzieć, wszak czerpał z wiedzy poprzedników. Cała elektronika powstała i pięknie się rozwinęła na fundamentach fizyki. Nawet tak banalna, jakby się wydawało, obserwacja, że gwizd przybliżającej się do nas lokomotywy ma wyższy ton, niż gwizd lokomotywy oddalającej się od nas, posłużyła do zbudowania niezwykłych urządzeń. Pierwszy zwrócił uwagę na to zjawisko austriacki fizyk Christian Andreas Doppler i opisał je w roku 1842.

Przykładem zastosowań efektu Dopplera może być mikrofon laserowy, fenomenalny przyrząd do podsłuchu, o którym w wykładzie o mikrofonach pisze Jos Verstraten. Działa podobnie jak policyjny miernik prędkości. Laser emituje cienką wiązkę monochromatycznego światła w zakresie podczerwieni. Tę wiązkę kieruje się na szybę okna. Niewielka jej część zostaje odbita i wraca do mikrofonu. Jeśli szyba jest nieruchoma, długość fali odbitego światła jest równa długości fali wiązki emitowanej przez laser. Jeśli jednak szyba drży, choćby z amplitudą kilku mikrometrów, długość fali światła odbitego zmienia się w rytm drgań szyby. Drgania szyby mogą pochodzić od wibracji powietrza w pomieszczeniu, wywołanych rozmową. Szyba tworzy niejako ogromną membranę mikrofonu. Zatem po demodulacji długości fali odbitej wiązki laserowej można słuchać rozmowy w pomieszczeniu.

Wachlarz różnorodnych zastosowań efektu Dopplera jest przeogromny.

Elektronika dla Wszystkich 07/2023

W astronomii dzięki wzorom Dopplera potrafimy obliczać szybkość oddalania się lub przybliżania gwiazd i całych galaktyk.

W technice są to różnorodne radary, w tym policyjne i „oczy” robotów, niezbędne do wytyczania bezkolizyjnych ścieżek ich ruchu.

W medycynie jest to cała gama urządzeń wchodzących w zakres USG (ultrasonografii), dzięki którym potrafimy mierzyć prędkość przepływu krwi w naczyniach krwionośnych i diagnozować pracę serca (echokardiograf). 

W telekomunikacji satelitarnej wzory Dopplera są niezbędne do wprowadzenia odpowiednich poprawek na częstotliwość sygnału, zależną od ruchu satelity. 

To daleko nie pełna lista zastosowań efektu Dopplera. Być może dla fizyków efekt Dopplera nie jest wielkim odkryciem, wszak sumowanie się prędkości sygnału z prędkością źródła tego sygnału jest „oczywistą oczywistością”, ale elektronicy mają wielki dług wdzięczności wobec Dopplera, który zainspirował ich do opracowania wielu wspaniałych urządzeń. 

Dla elektroników Doppler był gigantem.

Firma:
Tematyka materiału: ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH, MAGAZYN, MIESIĘCZNIK, DLA ELEKTRONIKÓW, HOBBY, ELEKTOR
AUTOR
Udostępnij
Zobacz wszystkie quizy
Quiz weekendowy
Edukacja
1/10 Jak działa rezystor LDR?
UK Logo
Elektronika dla Wszystkich
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS
najnowsze e-wydanie magazynu "Elektronika dla Wszystkich"