Serwisy partnerskie:
Close icon
Serwisy partnerskie

Artykuły ochrony osobistej ESD z oferty TME

Article Image
Systemy, których zadaniem jest zapobieganie wyładowaniom elektrostatycznym, należą do podstawowego wyposażenia serwisów i laboratoriów branży elektronicznej. Ochrona z zakresu ESD (od ang. electrostatic discharge) pozwala uniknąć uszkodzenia układów elektronicznych przez wyładowania spowodowane przez „elektryzowanie” się przedmiotów w ich sąsiedztwie.

W ofercie firmy TME można znaleźć szeroki asortyment produktów służących ochronie ESD. Są to artykuły znanych firm specjalizujących się w produkcji wyposażenia stanowisk pracy elektroników, serwisantów i konstruktorów. Firmy te to między innymi: ANTISTAT, BERNSTEIN, COBA EUROPE, DESCO EUROPE, ELME, ENGINEER, EUROSTAT GROUP oraz STATICTEC. Pełną listę artykułów tej kategorii znajdziemy w odpowiedniej sekcji katalogu.

W systemach ochrony ESD używa się kilku rodzajów złączy; wszystkie one posiadają dużą powierzchnię styków, która zapewnia dobrą sprawność prądową połączenia. Punkty uziemiające najczęściej wyposażone są w gniazda bananowe lub tak zwane „napy”. Do podłączenia PCB zazwyczaj używa się popularnych „krokodylków”. Ich zaletą jest uniwersalność; mogą zostać zaciśnięte zarówno na polu obwodu drukowanego, jak i przewodzie, a mocuje się je bardzo szybko. W przypadku połączeń dokonywanych z elementami odzieży, matami i opaskami najpopularniejszym rozwiązaniem są z kolei zatrzaski. Typowe złącza tego typu przedstawia Ilustracja 1.

Typowe złącza systemów ochrony ESD

Metalowe zatrzaski (najczęściej o średnicy 10 mm), czyli napy, są wygodną metodą łączenia tkanin i podobnych materiałów z instalacją uziemiającą. Gwarantują silne, odporne mechanicznie połączenie o niskiej oporności elektrycznej. W ofercie TME znaleźć można zatrzaski przeznaczone do własnoręcznego mocowania na elementach odzieży lub wyposażenia. Przede wszystkim są to uniwersalne napy zaciskane oraz dedykowane napownice ręczne lub stołowe, dźwigniowe. Przykładowe narzędzia ręczne do tego typu prac przedstawia ilustracja 2.

Dziurkacz i zaciskarka do montażu napów

W katalogu TME znajdziemy także zatrzaski skręcane (mogą być używane z oczkowymi końcówkami kablowymi) i instalowane za pomocą zaczepów oraz podwójne zatrzaski męskie i żeńskie, ułatwiające łączenie kilku elementów zabezpieczających. Alternatywnie, podpięcie do instalacji uziemiającej może zostać wykonane za pomocą adaptera ESD, który jest podłączeniem napy z tuleją zaciskową mocowaną bezpośrednio na przewodzie, lub redukcji z gniazdem na wtyk bananowy. 

Pełne, skuteczne zabezpieczenie z zakresu ESD wymaga objęcia ochroną osoby wykonującej pracę, układu elektronicznego na którym operuje oraz stanowiska pracy. Dobierając produkty, należy zwrócić uwagę na zastosowane w nich złącza oraz metodę łączenia z instalacją uziemiającą. W katalogu TME znajdziemy zarówno przewody proste, jak i spiralne pozwalające na swobodne poruszanie się bez splątywania kabla, jak przewód pokazany na Ilustracji 3. Wyposażone są one w zależności od wersji w napy lub złącza bananowe, łatwe do podłączenia do zacisku krokodylkowego, który najczęściej jest dołączany w zestawie. 

Przewód spiralny/sprężynowy używany do podłączenia opaski
Przewód spiralny/sprężynowy używany do podłączenia opaski

W większości przypadków przewody ochrony przeciw wyładowaniom elektrostatycznym podłącza się do żyły ochronnej instalacji elektrycznej. Jest to wygodne i tanie rozwiązanie pozwalające wykorzystać istniejącą infrastrukturę. Oczywiście, warunkiem jest tutaj prawidłowe wykonanie instalacji. separacja przewodu PE z wykorzystaniem wyłącznika różnicowoprądowego oraz jego połączenie z uziomem. Punkt uziemiający powinien być trwale zamocowany na stanowisku pracy, aby uniemożliwić przypadkowe rozłączenie. W tym celu wykorzystuje się gniazda przytwierdzane za pomocą wkrętów do blatu biurka. Ich złącza posiadają wyprowadzenie na przewód, zazwyczaj zakończony złączem oczkowym. Jeżeli używa się wielu różnych elementów wyposażenia ESD w jednym miejscu, najlepszym wyborem będzie uniwersalna skrzynka uziemiająca, która posiada wszystkie popularne złącza systemów ESD, jedno z dostępnych rozwiązań tego typu przedstawia ilustracja 4.

Skrzynka uziemiająca firmy EUROSTAT wyposażone we wszystkie popularne rodzaje złączy

Alternatywne rozwiązanie stanowi tzw. „wtyk uziemiający”. Jest to element wyposażony w plastikowe bolce o kształcie zbliżonym do styków typowej wtyczki sieciowej. Wpina się je bezpośrednio do gniazda. Umieszczone na frontowym panelu złącza ESD zostają połączone z żyłą PE instalacji elektrycznej. W ofercie TME znaleźć można szereg produktów tego typu, wyposażonych w różne rodzaje gniazd (bananowe, napy żeńskie i męskie, zaciski śrubowe). Wszystkie punkty uziemiające wyposażone są w oporniki 1 MΩ, które zapobiegają nagłym wyładowaniom i porażeniu na wypadek kontaktu z obwodem pod napięciem.

Opaski nadgarstkowe są podstawowym elementem wyposażenia ESD. Zapewniają dobry kontakt z ciałem – ich założenie i podłączenie jest pierwszą czynnością, jakiej należy dokonać przed przystąpieniem do pracy z obwodami elektronicznymi. W katalogu TME znaleźć można opaski wyposażone w napy i przewody o długości od 1,5 m do 2,4 m wykonane z tkaniny, tworzyw sztucznych, jak również metalu. Opaskę metalową o budowie zbliżonej do bransolety zegarka przedstawia Ilustracja 5.

Opaska w formie metalowej bransolety

Opaski ESD dostępne są także w wariancie jednorazowym i antyalergicznym.

Maty stołowe stosowane są, aby zapobiec gromadzeniu się ładunków elektrostatycznych na elementach wyposażenia (narzędzia, osprzęt, obudowy), a także elementach odzieży (rękawy) . Dodatkowo, niektóre modele zabezpieczają stanowisko pracy przed szkodliwym działaniem większości związków chemicznych, olejów oraz temperaturami do 440°C takimi jak odpryski rozgrzanego spoiwa lutowniczego. Taką matę jak mata przedstawia Ilustracja 6.

Mata ESD dodatkowo chroniąca blat przed temperaturami do 440°C

Maty są dostępne w bardzo szerokim zakresie rozmiarów: o różnych grubościach (od 1,5 mm do 3,2 mm), kolorach i wielkościach (na przykład o rozmiarze 40 cm na 60cm, ale także 1,2 m na 10 m), a także rolki materiału antystatycznego.
Poszukując wyposażenia do nowego laboratorium czy serwisu, warto zwrócić uwagę na dostępne kompletne zestawy stanowiskowe do ochrony ESD. Dzięki nim z łatwością można wyposażyć stanowisko pracy w ochronę z zakresu ESD. Przykład takiego rozwiązania przedstawia Ilustracja 7.

Zestaw stołowy zawierający wszystkie niezbędne elementy ochrony ESD

Zestawy takie składają się z podstawowych elementów: mat stołowych, opasek na rękę oraz przewodów połączeniowych. Wybrane komplety zawierają również punkty uziemiające (wtyki sieciowe), dzięki czemu wyposażenie stanowiska pracy pod kątem ochrony ESD ogranicza się do pojedynczego zakupu. W przypadku prowadzenia częstych prac serwisowych „w terenie” warto też zapoznać się z dostępnymi przenośnymi zestawami ochrony ESD. Tego typu zestaw przedstawia udostępniony przez dystrybutora film. Dzięki matom wykonanym z elastycznych materiałów mogą zostać złożone i schowane w torbie narzędziowej. W skład zestawu wchodzą przewody i opaski na nadgarstek. Niektóre modele posiadają w komplecie zamykane na rzep pokrowce, które dodatkowo zabezpieczają elementy wyposażenia przed uszkodzeniami mechanicznymi.

Na poziomie profesjonalnym ochrona ESD jest nieodzowna i raczej nie należy o niej przypominać. Warto jednak zainteresować się nią także na poziomie amatorskim, gdyż proste i niedrogie środki pozwolą uniknąć zniszczenia delikatnych współczesnych układów elektronicznych gdy w suchy dzień podejdziemy do nich w bluzie z syntetycznego materiału która naelektryzowała się gdy zdejmowaliśmy kurtkę (-: .

Wideo
Do pobrania
Download icon Karta katalogowa uniwersalnej skrzynki uziemiającej
Firma: Transfer Multisort Elektronik (TME)
AUTOR
Źródło
www.tme.eu
Udostępnij
Zobacz wszystkie quizy
Quiz weekendowy
Edukacja
1/10 Jak działa rezystor LDR?
UK Logo
Elektronika dla Wszystkich
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS
najnowsze e-wydanie magazynu "Elektronika dla Wszystkich"