Zaletą tego projektu jest to, że nie wykorzystuje on żadnego mikrokontrolera i opiera się tylko na układzie scalonym licznika dekadowego CD4017B i odbiorniku IR TSOP1738 do sterowania dwoma urządzeniami. Wykonany przez autora prototyp pokazano na fotografii otwierającej.
Układ i działanie
Schemat ideowy dwukanałowego przełącznika zdalnego sterowania IR przedstawiony na rysunku 1 można podzielić na dwie części: zasilanie regulowane oraz układ sterujący.
Zasilacz stabilizowany zbudowany jest z transformatora środkowego zaczepu 12 V-0-12 V, 500 mA step-down (X1), prostownika pełnofalowego z wykorzystaniem diod 1N4007 (D1 i D2), stabilizatora 5 V IC 7805 (IC1) oraz dwóch kondensatorów elektrolitycznych C1 i C2.
Układ sterujący zbudowany jest z układu scalonego CD4017B (IC2), diod 1N4148 (D3, D4, D6, i D7), tranzystora BC557 (T1), dwóch tranzystorów BC547 (T2 i T3), oraz dwóch przekaźników 12 V (RL1 i RL2).
Projekt wymaga 5 V dla układu scalonego CD4017B i odbiornika IR TSOP1738 (IRRX1) oraz 12 V nieregulowanego prądu stałego dla dwóch 12V przekaźników monostabilnych SPDT.
TSOP1738 odbiornik IR na stronie wejściowej odbiera 38 kHz impulsy IR z pilota. W normalnych warunkach, pin wyjściowy odbiornika jest w stanie wysokim, co oznacza, tranzystor T1 jest odcięty i jego kolektor jest w stanie niskim. Kolektor tranzystora T1 napędza zegar licznika dekadowego CD4017B.
Gdy skierujemy pilota w stronę odbiornika IR i naciśniemy dowolny klawisz, układ odbiera ciąg impulsów IR o częstotliwości 38 kHz. Impulsy te są odwracane na kolektorze T1 i podawane na wejście zegarowe licznika dekadowego IC2.
Przychodzące impulsy mogłyby inkrementować licznik CD4017B w tym samym tempie (38kHz), ale ze względu na obwód filtru RC (składający się z R2 i C3) na pinie 14 układu IC2, ciąg impulsów pojawia się jako pojedynczy impuls do licznika. Tak więc, przy naciśnięciu każdego klawisza, licznik CD4017B posuwa się do przodu tylko o jeden impuls.
Po zwolnieniu przycisku pilota, kondensator C3 rozładowuje się przez rezystor R2 i linia zegarowa staje się zerowa. Tak więc przy każdym naciśnięciu i zwolnieniu przycisku na pilocie, licznik CD4017B otrzymuje pojedynczy impuls na swoje wejście zegarowe. Świecenie diody LED1 sygnalizuje, że do układu IC2 został odebrany impuls z klawisza pilota.
Może być pięć przypadków (typów) działania:
Przypadek 1
Początkowo, po naciśnięciu klawisza na pilocie IR, wyjście O0 układu CD4017B przechodzi w stan wysoki. Licznik inkrementuje dla każdego impulsu przejścia od stanu niskiego do wysokiego przychodzącego na jego pin CLK (14). Gdy nadejdzie pierwszy impuls, O0 przechodzi w stan wysoki i tranzystor T2 przewodzi przez diodę D3. To aktywuje przekaźnik RL1 i podłączone do niego urządzenie L1 zostaje włączone.
Przypadek 2
Po ponownym naciśnięciu klawisza drugi impuls docierający na linię CLK zwiększa stan licznika o jeden. Tak więc na wyjściu O1 układu CD4017B pojawia się stan wysoki i tranzystor T3 przewodzi przez diodę D5. Powoduje to włączenie przekaźnika RL2 i załączenie podłączonego do niego urządzenia L2. W tym samym czasie, ponieważ pin wyjściowy O0 jest w stanie niskim, tranzystor T2 jest odcięty przez diodę D3. Powoduje to dezaktywację przekaźnika RL1 i wyłączenie urządzenia L1.
Przypadek 3
Po ponownym naciśnięciu klawisza trzeci impuls przychodzący na linię CLK ponownie inkrementuje licznik o jeden. Na wyjściu O2 układu CD4017B pojawia się stan wysoki, a tranzystory T2 i T3 przewodzą odpowiednio przez diody D4 i D6. Powoduje to uaktywnienie obu przekaźników (RL1 i RL2) i załączenie obu urządzeń (L1 i L2).
Przypadek 4
Po czwartym naciśnięciu klawisza, czwarty impuls docierający do linii CLK inkrementuje licznik jeszcze raz o jeden. Wyjście O3 układu CD4017B przechodzi w stan wysoki, a piny wyjściowe O0, O1 i O2 układu CD4017B w stan niski, co oznacza odcięcie tranzystorów T2 i T3. Dezaktywuje to oba przekaźniki i oba urządzenia są wyłączone.
Przypadek 5
Po ponownym naciśnięciu klawisza, piąty impuls przychodzący na linię CLK ponownie inkrementuje licznik o jeden. Ponieważ O4 jest podłączony do pinu 15 układu IC2, przywraca on układ CD4017B do stanu power-on-reset przy stanie wysokim O0.
Powyższy cykl powtarza się przy każdym naciśnięciu klawisza na pilocie. Tak więc, układ działa po prostu jako dwukanałowy przełącznik on/off dla urządzeń, który jest sterowany za pomocą pilota podczerwieni.
Budowa i testowanie
Schemat płytki drukowanej dwukanałowego przełącznika zdalnego sterowania na podczerwień pokazano na rysunku 2, a rozmieszczenie jego elementów na rysunku 3. Po zmontowaniu układu na płytce drukowanej należy podłączyć wtórnik transformatora do złącza X1.
W miejsce urządzeń zasilanych napięciem 230 V, do testów można użyć żarówek 60 W, jak pokazano na prototypie (fotografia otwierająca).