Właściwości
- dwie wersje: ze stałym lub ustalonym napięciem wyjściowym
- zakres napięć zasilania: do 30 VAC
- zakres napięć wyjściowych: 1,25V...30 VDC (w zależności od napięcia wejściowego)
- prąd maksymalny: 1,5 A
- wymiary płytki: 36 mm × 63 mm
Opis układu
Prezentowany moduł to klasyczny zasilacz z prostownikiem mostkowym. Wyprostowane napięcie jest filtrowane przez dwa duże kondensatory C1 i C2 i podawane dalej na stabilizator U1. W wersji podstawowej z układem LM317 elementy PR1 i R2 zastąpione są zworami. Potencjometr PR2 służy do płynnej regulacji napięcia, a zakres regulacji zależy od stosunku rezystancji PR2 do R1. Zmiana wartości R1 pozwoli zmienić zakres regulacji. Z zasady działania stabilizatora LM317 wynika, że podczas normalnej pracy napięcie między końcówkami OUT-ADJ wynosi około 1,25V. Na rezystorze R3 występuje więc napięcie około 0,65V, a tym samym podczas normalnej pracy przez R3, T1 i diodę D5 płynie prąd około 10mA.
Przewidziane w układzie opcjonalne elementy PR1 i R2, nie wykorzystywane w wersji podstawowej, pozwalają precyzyjnie dobrać zakres regulacji napięcia wyjściowego. Obecność potencjometru montażowego PR1 o wartości 100W…1kW umożliwia dokładne ustawienie maksymalnego napięcia wyjściowego (przy maksymalnej rezystancji potencjometru PR2). Z kolei obecność R2 pozwoli podwyższyć napięcie minimalne (przy zerowej wartości PR2), które ze zworą w miejscu rezystora R2 wynosi zawsze około 1,25V. Prąd maksymalny stabilizatora LM317 według katalogu sięga 1,5A. O maksymalnych osiągach zasilacza decydują różne czynniki, głównie parametry transformatora oraz radiatora. Kto chciałby "wydusić" z zasilacza maksymalne parametry, musi zastosować większy radiator oraz odpowiedni transformator.
Montaż i uruchomienie
Schemat montażowy zasilacza pokazano na rysunku 3. Całość została zmontowana na jednostronnej płytce drukowanej o wymiarach 36 mm × 63 mm. Moduł może być wbudowany w większe urządzenie jako pełnowartościowy zasilacz dla innych urządzeń. Wersja podstawowa to nieco uproszczona wersja zasilacza o płynnie regulowanym napięciu wyjściowym. Uproszczenie polega na pominięciu elementów PR1 i R2, zamiast których trzeba wlutować zwory. I właśnie wlutowanie zwór jest pierwszą czynnością przy montażu tej wersji. Zalecana kolejność montażu podana jest w wykazie elementów.
Podczas montażu należy zwracać szczególną uwagę na sposób wlutowania elementów biegunowych: mostka, kondensatorów elektrolitycznych, tranzystora, diody LED oraz scalonego stabilizatora. W miejscu układu scalonego przewidziano cztery otwory. Stabilizator LM317 należy wlutować bliżej w miejscu oznaczonym punktami A, O, I zgodnie z rysunkiem 4.
Po zmontowaniu układu trzeba bardzo starannie skontrolować, czy elementy nie zostały wlutowane w niewłaściwym kierunku lub w niewłaściwe miejsca oraz czy podczas lutowania nie powstały zwarcia punktów lutowniczych.
Układ bezbłędnie zmontowany ze sprawnych elementów od razu będzie poprawnie pracował. W końcowym zastosowaniu do punktów ~ dołączone będzie źródło napięcia zmiennego – transformator. Do wstępnego sprawdzenia można jednak wykorzystać zasilacz napięcia stałego 9…15V lub nawet baterię, które należy dołączyć dowolnie do punktów ~ Przy pokręcaniu potencjometru PR2 napięcie na wyjściu, w punktach, + - będzie zmieniać się od 1,25V do kilku…kilkunastu woltów, zależnie od napięcia wejściowego.
Jeśli temperatura scalonej struktury wzrośnie powyżej 150oC, wewnętrzne obwody zabezpieczające ograniczą prąd przez zmniejszenie napięcia wyjściowego. Stabilizator nie ulegnie uszkodzeniu, ale przestanie pełnić swą rolę - stabilizować napięcie.
Montując elementy oznaczone wykrzyknikiem zwróć uwagę na ich biegunowość. Pomocne mogą okazać się ramki z rysunkami wyprowadzeń i symbolami tych elementów na płytce drukowanej oraz fotografie zmontowanych zestawów.