Serwisy partnerskie:
Close icon
Serwisy partnerskie

Uniwersalny moduł zasilający

Article Image
Elmax
Ten uniwersalny moduł zasilający zawiera prostownik, filtr i stabilizator. Umożliwia to zrealizowanie prostszych i rozbudowanych wersji. Odmiana z regulowanym napięciem wyjściowym nadaje się doskonale jako wszechstronny zasilacz układów eksperymentalnych. Moduł z ustalonym napięciem wyjściowym jest idealny do wbudowania i zasilania konkretnego urządzenia.
Uwaga! Uwaga! Osoby niepełnoletnie i niedoświadczone NIE POWINNY wykorzystywać do współpracy z opisanym modułem zwykłych "gołych" transformatorów bez obudowy, z uwagi na niebezpieczeństwo porażenia prądem z sieci energetycznej.
Light icon

Właściwości

  • dwie wersje: ze stałym lub ustalonym napięciem wyjściowym
  • zakres napięć zasilania: do 30 VAC
  • zakres napięć wyjściowych: 1,25V...30 VDC (w zależności od napięcia wejściowego)
  • prąd maksymalny: 1,5 A
  • wymiary płytki: 36 mm × 63 mm

Opis układu

Prezentowany moduł to klasyczny zasilacz z prostownikiem mostkowym. Wyprostowane napięcie jest filtrowane przez dwa duże kondensatory C1 i C2 i podawane dalej na stabilizator U1. W wersji podstawowej z układem LM317 elementy PR1 i R2 zastąpione są zworami. Potencjometr PR2 służy do płynnej regulacji napięcia, a zakres regulacji zależy od stosunku rezystancji PR2 do R1. Zmiana wartości R1 pozwoli zmienić zakres regulacji. Z zasady działania stabilizatora LM317 wynika, że podczas normalnej pracy napięcie między końcówkami OUT-ADJ wynosi około 1,25V. Na rezystorze R3 występuje więc napięcie około 0,65V, a tym samym podczas normalnej pracy przez R3, T1 i diodę D5 płynie prąd około 10mA.

Rys.1 Schemat elektryczny zasilacza z regulowanym napięciem wyjściowym

Przewidziane w układzie opcjonalne elementy PR1 i R2, nie wykorzystywane w wersji podstawowej, pozwalają precyzyjnie dobrać zakres regulacji napięcia wyjściowego. Obecność potencjometru montażowego PR1 o wartości 100W…1kW umożliwia dokładne ustawienie maksymalnego napięcia wyjściowego (przy maksymalnej rezystancji potencjometru PR2). Z kolei obecność R2 pozwoli podwyższyć napięcie minimalne (przy zerowej wartości PR2), które ze zworą w miejscu rezystora R2 wynosi zawsze około 1,25V. Prąd maksymalny stabilizatora LM317 według katalogu sięga 1,5A. O maksymalnych osiągach zasilacza decydują różne czynniki, głównie parametry transformatora oraz radiatora. Kto chciałby "wydusić" z zasilacza maksymalne parametry, musi zastosować większy radiator oraz odpowiedni transformator.

Rys.2 Opcjonalny schemat elektryczny z ustalonym napięciem wyjściowym (wersja z 78XX)

Montaż i uruchomienie

Schemat montażowy zasilacza pokazano na rysunku 3. Całość została zmontowana na jednostronnej płytce drukowanej o wymiarach 36 mm × 63 mm. Moduł może być wbudowany w większe urządzenie jako pełnowartościowy zasilacz dla innych urządzeń. Wersja podstawowa to nieco uproszczona wersja zasilacza o płynnie regulowanym napięciu wyjściowym. Uproszczenie polega na pominięciu elementów PR1 i R2, zamiast których trzeba wlutować zwory. I właśnie wlutowanie zwór jest pierwszą czynnością przy montażu tej wersji. Zalecana kolejność montażu podana jest w wykazie elementów.

Rys.3 Rozmieszczenie elementów na płytce drukowanej

Podczas montażu należy zwracać szczególną uwagę na sposób wlutowania elementów biegunowych: mostka, kondensatorów elektrolitycznych, tranzystora, diody LED oraz scalonego stabilizatora. W miejscu układu scalonego przewidziano cztery otwory. Stabilizator LM317 należy wlutować bliżej w miejscu oznaczonym punktami A, O, I zgodnie z rysunkiem 4.

Rys.4 Wersja z układem LM317

Po zmontowaniu układu trzeba bardzo starannie skontrolować, czy elementy nie zostały wlutowane w niewłaściwym kierunku lub w niewłaściwe miejsca oraz czy podczas lutowania nie powstały zwarcia punktów lutowniczych.

Układ bezbłędnie zmontowany ze sprawnych elementów od razu będzie poprawnie pracował. W końcowym zastosowaniu do punktów ~ dołączone będzie źródło napięcia zmiennego – transformator. Do wstępnego sprawdzenia można jednak wykorzystać zasilacz napięcia stałego 9…15V lub nawet baterię, które należy dołączyć dowolnie do punktów ~ Przy pokręcaniu potencjometru PR2 napięcie na wyjściu, w punktach, + - będzie zmieniać się od 1,25V do kilku…kilkunastu woltów, zależnie od napięcia wejściowego.

Rys.5 Opcjonalna wersja z układem 78xx

Jeśli temperatura scalonej struktury wzrośnie powyżej 150oC, wewnętrzne obwody zabezpieczające ograniczą prąd przez zmniejszenie napięcia wyjściowego. Stabilizator nie ulegnie uszkodzeniu, ale przestanie pełnić swą rolę - stabilizować napięcie.

Montując elementy oznaczone wykrzyknikiem zwróć uwagę na ich biegunowość. Pomocne mogą okazać się ramki z rysunkami wyprowadzeń i symbolami tych elementów na płytce drukowanej oraz fotografie zmontowanych zestawów.

Wykaz elementów
1
zwora z drutu zamiast PR1
2
zwora z drutu zamiast R2
3
R1 – 1kW (brąz-czar-złoty)
4
R3 – 68W (nieb-szary-czarny-złoty)
6
PR2 – 20kW miniaturowy (może być oznaczony 203)
7
T1 – BC558 (lub podobny BC556, BC557) !
8
C3 – 22mF/35V (lub na wyższe napięcie) !
9
C4 – 22mF/35V (lub na wyższe napięcie) !
10
D5 – dioda LED zielona 5mm lub 3mm !
11
M1 – mostek prostowniczy !
12
C1 – 1000mF/35V (lub na wyższe napięcie) !
13
C2 – 1000mF/35V (lub na wyższe napięcie) !
14
przykręcić wkrętem radiator dla U1 (dostarczony w zestawie)
15
wlutować U1 – LM317 (patrz tekst) !
Galeria
Firma:
Udostępnij
Zobacz wszystkie quizy
Quiz weekendowy
Czujniki temperatury
1/10 Temperatura to
UK Logo
Elektronika dla Wszystkich
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS
najnowsze e-wydanie magazynu "Elektronika dla Wszystkich"