Zaloguj się
Wszystkie
22 lutego 2022
1007
Właściwości - uniwersalny odstraszacz ultradźwiękowy
- przetwornik akustyczny - piezoelektryczny
- dioda kontrolna LED
- płynna regulacja częstotliwości
- płynna regulacja czasu trwania i przerwy sygnału
- zasilanie 3..15 VDC
- sugerowane zasilanie - 1×akumulator lub bateria 9V
- wymiary płytki: 50×49 mm
Opis układu - uniwersalny odstraszacz ultradźwiękowy
Głównymi elementami układu są trzy popularne układy scalone CMOS oraz przetwornik piezo w roli przetwornika elektroakustycznego. Schemat odstraszacza przedstawia rysunek 1. Dioda D1 pełni rolę zabezpieczenia przed negatywnymi skutkami chwilowego (tj. omyłkowego) podłączenia napięcia zasilania do układów scalonych. Układ może być zasilany z baterii 9V lub napięciem wyższym, do 15V włącznie. Pozwala to podłączyć odstraszacz np. do samochodu (i przymocować do akumulatora) i w ten sposób chronić auto np. przed kunami.
Te małe drapieżniki lubią m.in.. przegryzać uszczelki i kable w autach. Zwłaszcza na wsiach i w odosobnionych miejscach tego rodzaju niespodzianki są bardzo prawdopodobne. Układem regulującym czas trwania i przerwy sygnału odstraszającego jest prosty generator zbudowany na jednym z sześciu inwenterów Schmitta kostki U1. Potencjometrem P1 ustalamy czas łączny - czas trwania cyklu „praca + przerwa”, natomiast P2 ustala jego proporcje.
Z podanymi wartościami elementów maksymalny czas trwania przerwy lub pracy wynosi 36s, minimalny 0,5s. Cztery kolejne inwertery U1 połączono równolegle ze sobą, a ich wejścia wprost do wyjścia inwerterageneratora U1A. Równoległe podłączenie inwerterów jest dopuszczalne, jeśli znajdują się w jednym układzie scalonym. Inwertery zwiększają wydajność prądową U1A. U1F steruje diodą kontrolną D4. Układ scalony U1 cyklicznie włącza i wyłącza zasilanie pozostałych kostek U2 i U3. U2A i U2B to generator sygnału akustycznego wysokiej częstotliwości.
Regulację przeprowadzamy potencjometrem P3. U2C pełni rolę bufora, natomiast U2D odwraca fazę przebiegu pojawiającego się na wyjściu U2C. Owe odwracanie fazy jest potrzebne, ponieważ U3 pełni rolę wzmacniacza mostkowego sygnału generowanego przez U2. Wzmacniacz taki zwiększa nieco skuteczność (zasięg) i jest potrzebny zwłaszcza przy niższym napięciu zasilania.
Montaż i uruchomienie - uniwersalny odstraszacz ultradźwiękowy
Montaż odstraszacza nie powinien nikomu sprawić większego kłopotu, sposób rozmieszczenia elementów widoczny jest na rysunku 2. W pierwszej kolejności lutujemy rezystory, w dalszej kondensatory, półprzewodniki i potencjometry dopiero na końcu przewody zasilania oraz do przetwornika piezo. Kondensator C3 lutujemy poziomo. Układ nie posiada wyłącznika ze względu na łatwość odłączenia baterii oraz znikomy pobór prądu.
Zasilanie może też stanowić zewnętrzny zasilacz (napięcie odfiltrowane i wyprostowane, niekoniecznie stabilizowane) lub akumulator. Po wlutowaniu wszystkich elementów podłączamy zasilanie i regulujemy potencjometrami żądany czas pracy, przerwy i częstotliwość generowanego dźwięku. Czasy i częstotliwość ustalamy doświadczalnie, obserwując co jakiś czas skuteczność odstraszania. O ile dla latających wiosną, latem i jesienią owadów ssącogryzących (np. komarów, meszek) częstotliwości te powinny się zawierać w zakresie 18kHz-50kHz, o tyle w przypadku np... kun około 10kHz-20kHz.
Nie sposób zagwarantować 100-procentowej skuteczności opisywanego urządzenia, niemniej jednak możliwość płynnej regulacji niewątpliwie pozwala ją radykalnie zwiększyć. Wymaga to jednak poeksperymentowania ze strony użytkownika tj. obserwowania efektów działania układu pod kątem jego skuteczności. Podczas generowania dźwięku o częstotliwości kilkunastu kHz układ pobierał znikomy prąd - poniżej 0,5mA (mierzony bez diody LED - z nią zależny od wartości rezystora szeregowego R6).
Facebook
Twitter
Linkedin
Kup teraz
